Το αρχείο «οπτικής ποίησης» Ελλήνων και Ξένων Λογοτεχνών, είναι ένα Project που αφορά την ποίηση-λογοτεχνία και τα εικαστικά γενικότερα. Έχουν δημιουργηθεί περισσότερα από 500 videos οπτικοποιημένης ποίησης,προβάλλονται σε λογοτεχνικές παρουσιάσεις και συμμετέχουν στα δρώμενα του Athens Art International Arts Festival και του international Film Poetry Festival (Τhe Institute for Experimental Arts).
Τα
ενδιαφέροντά του ήταν τόσο πλατιά, ώστε
μπορεί χαρακτηρισθεί πολυμαθής.
Εκτός από το ποιητικό του έργο και τους
διαλόγους του, συνέγραψε πολλά δοκίμια,
ενώ είναι γνωστός και για τους αφορισμούςτου
πάνω σε θέματα Τέχνης, Ιστορίας, Γραμμάτων,
Μουσικής και επικαιρότητας.
Ο
Βαλερύ είναι γνωστότερος ως ποιητής,
θεωρούμενος κάποτε ως τελευταίος των
Γάλλων συμβολιστών.
Ωστόσο υπήρξαν πολλές συζητήσεις σχετικά
με το αν ήταν κυρίως φιλόσοφος ή ποιητής:
συνολικά λιγότερα από εκατό ποιήματά
του έχουν δημοσιευθεί.
“να μας
αφήσει στα σέκκα” σημαίνει “να μας
αφήσει στα κρύα του λουτρού”.
“πάει
αμόντε” σημαίνει “πάει στράφι”)
Μικέλης
Άβλιχος
Σατιρικός
ποιητής από την Κεφαλλονιά, από τους
τελευταίους εκπροσώπους της Επτανησιακής
Σχολής. Μυήθηκε στις αναρχικές ιδέες
στην Ελβετία, όπου σπούδαζε και με την
ελευθερόφρονα στάση του προκαλούσε
συχνά τη μήνι των συμπατριωτών του
Ληξουριωτών.
Ο Μικέλης (Μιχαήλ) Άβλιχος
γεννήθηκε στις 18 Μαρτίου του 1844 στο
Ληξούρι από εύπορη και αριστοκρατική
οικογένεια. Διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα
στο Πετρίτσειο Λύκειο του Ληξουρίου
και αργότερα σπούδασε φιλολογία στη
Βέρνη της Ελβετίας. Κατά την εκεί παραμονή
του επηρεάστηκε αποφασιστικά από τα
επαναστατικά ρεύματα που συντάραζαν
εκείνη την περίοδο την Ευρώπη και
ιδιαίτερα από την προσωπικότητα και
τις ιδέες του Ρώσου αναρχικού Μιχαήλ
Μπακούνιν.
Ο
Μικέλης Άβλιχος πέθανε στο Αργοστόλι
στις 28 Νοεμβρίου του 1917, σε ηλικία 73
ετών. Η σορός του διακομίστηκε στο
Ληξούρι, όπου και ετάφη. Το φέρετρό του
υποβαστάζετο από νέους του Ληξουρίου,
οι οποίοι τον έκλαψαν με πραγματική
συγκίνηση, καθώς ήταν ιδιαίτερα αγαπητός
στη νεολαία του Ληξουρίου.
Ο Άβλιχος, κατά τη διάρκεια
της ζωής του, δημοσίευσε σκόρπια τα
ποιήματά του σε περιοδικά ή χειρόγραφα
γνωστά μόνο σε λίγους. Το 1920 έγινε το
πρώτο μεγάλο λογοτεχνικό αφιέρωμα στο
έργο του από το περιοδικό Νουμάς (τεύχος
της 9ης Μαΐου), ενώ μόλις το 1959 κυκλοφόρησαν
για πρώτη φορά συγκεντρωμένα τα ποιήματά
του από τον Χαράλαμπο Λιναρδάτο.
Ο
Μικελάκης Άβλιχος στο Παρίσι θα βρεθεί
στους κύκλους της Παρισινής Κομμούνας,
όπου θα συμμετάσχει στην εξέγερση από
το Μάρτη έως και το Μάη του 1871, στις 72
μέρες που σημάδεψαν τον κόσμο, πριν η
κυβέρνηση του Λουί Τιερ την πνίξει στο
αίμα
Το
μίσος του για τον πόλεμο ήταν παροιμιώδες,
δεν ήθελε να ακούσει τίποτα γι’ αυτόν,
συχνά έλεγε:
«Είναι αδύνατον να μην
γίνει, αργά η γλήγορα αυτή η απεργία. Να
απεργήσει ο στρατός, να αρνηθούν οι
στρατιώται να πάνε στα γυμνάσια, στις
φρουρές στο πόλεμο.»!
Για
τα κράτη έλεγε:
«Η πολιτική των κρατών
δυστυχώς δεν κανονίζουν τα αισθήματα
των λαών, αλλά η διπλωματία η οποία
ουδέποτε είχε καρδιά, αλλά εζύγιζε
πάντοτε τα συμφέροντα της και μόνον
αυτά, όπως ο φαρμακοποιός ζυγίζει είς
την μικροσκοπική ζυγαριά του τα διάφορα
φάρμακα».
Κρίσεις
δια Μικέλη Άβλιχο
Ποιητής
γεννηθείς εν Ληξουρίω το 1844. Εξέμαθε τα
πρώτα γράμματα εν τω εκεί Πετριτσείω
Λυκείω. Οι βιογράφοι του αναφέρουν
αορίστως πως ότι ετέλειωσε τας σπουδάς
του εν τω Πανεπιστημίω της Βέρνης και
διήλθε εκ Ζυρίχης, Βενετίας, Παρισίων.
Άν και εταξίδευσε, παρέμεινε πάντοτε ο
τύπος παραστατικού ανθρώπου, ο οποίος
πραγματοποιεί εν τή ζωή του τήν ευχήν
τού Γάλλου ποιητού να γεννηθή, να ζήση,
και να αποθάνη έν τή αυτή οικία. Εσυνέχισε
και συνεπλήρωσε την ποίηση του συμπατριώτου
του Λασκαράτου, μετά μεγαλυτέρας ησυχίας,
αθορύβως, μετά περισσοτέρας συστολής
και συμπαθητικώτερον. Την δριμύτηταν
της σατιρικής αυτού αντενέργειας
αμβλύνει η ελεγειακή τρυφερότης. Εδέχθη
έν Βέρνη το δόγματα του περίφημου
Μπακούνιν, η δε διάθεσίς του υπήρξε
επαναστατική. Διέκειτο δυσμενώς προς
το υφιστάμενον κοινωνικόν καθεστώς και
εμίσει την στρατοκρατίαν και τον πόλεμον.
Είς τα πρόσωπα των πρωτεργατών δημοτικιστών
δεν έλειψε να χαιρετίση το προμήνυμα
της αναγεννήσεως. Ουδεμία κατεβλήθη
φροντίς, όπως τα ποιήματα του, ολίγα και
δυσεύρετα συλλεγώσιν είς βιβλίου. Ο
Άβλιχος ήτο ποιητής ανώτερος του άσματός
του, τον συμβολίζουν δε οί ακόλουθοι
στίχοι του:
Μα
εγώ είμαι έρημου βράχου μιά βρυσούλα,
πού
έρμη ρέει σ’ έρημο γιαλό
Καί μόνο
νύχτα, μέρα, βράδυ αυγούλα
Κρένει μέ
του πέλαου το βογγητό,
Κι άν έρθει
φτερωτός νά πιή διαβάτης.
Απέθανε
καί ετάφη έν Ληξουρίω τον Νοέμβριον
1917. Το φέρετρόν του εκράτουν άντιπρόσωποι
της νεολαίας και τον συνώδευσαν τα
δάκρυα όλων και γενική συμπάθεια. (Βλέπε
«Νουμάς», 9 Μαίου 1920, αφιερωμένον είς
τόν Άβλιχον).
Κ.Π.
(Κωστής Παλαμάς)
Λεξικόν
Έλευθερουδάκη 1925
Ο
ΠΑΛΑΜΑΣ
Ο
Κωστής Παλαμάς και γενικότερα οι
ποιητικοί κύκλοι τρέφουν μεγάλη εκτίμηση
στο Μικελάκη Άβλιχο, ο Παλαμάς μάλιστα
γράφει ένα ποίημα αφιερωμένο σε αυτόν:
-
οι επτά κύριοι μουσικοί τρόποι των
ελλήνων που παρατίθενται ,
διακρίνονται
ο καθένας με το ήθος του
ΔΩΡΙΟΣ
ΦΡΥΓΙΟΣ
ΛΥΔΙΟΣ
ΜΙΞΟΛΥΔΙΟΣ
ΥΠΟΔΩΡΙΟΣ
ΥΠΟΦΡΥΓΙΟΣ
ΥΠΟΛΥΔΙΟΣ
VIDEO
ΕΝ
ΑΡΧΗ ΗΝ Ο ΗΧΟΣ
«Ουδαμού
γαρ κινούνται κινούνται
μουσικής
τρόποι, άνευ πολιτικών νόμων
των
μεγίστων…» Πλάτων πολιτ. δ΄ 4240
(πουθενά
δεν μεταβάλλονται οι τρόποι της μουσικής
χωρίς ταυτοχρόνως να μετακινηθούν οι
μεγαλύτεροι πολιτικοί νόμοι…)
Η
δημιουργία είναι κραδασμός,
ο κραδασμός
είναι ήχος
κι ο ήχος εν τη συνθέσει του,
είναι μουσική.
Η
δημιουργία στο σύνολό της
είναι μουσική.
Η
ζωή μας είναι μουσική.
Περιέχουμε τον
ήχο (κραδασμό) στο κύτταρό μας, πριν
ακόμη συλληφθούμε, πριν ακόμη γεννηθούμε.
Η
ποιότητα της μουσικής που περιέχουμε,
είναι ακριβώς ανάλογη, με την ποιότητα
των αισθημάτων μας, γι αυτό τον λόγο,
είμαστε υπεύθυνοι, κατά μιαν έννοια,
για την ποιότητα της «παγκόσμιας
μουσικής» της αρμονίας.
Η
δημιουργία, είναι κίνησις, ήχος,
κραδασμός…
Όλα
ρέουν και ό,τι ρέει κινείται και ότι
κινείται πάλλεται και ό,τι πάλλεται
ποιεί ήχο και χορό.
Ες
αεί δονούμενοι κι εμείς, αιώνιοι χορευτές,
υπήρχαμε και θα υπάρχουμε εις το
διηνεκές.
ότι
μας περιβάλλει, ορατόν και αόρατον,
υπόκειται σε κίνηση και ότι κινείται
πάλλεται και ότι πάλλεται χορεύει και
τραγουδά, υπακούοντας στον «θεϊκό»
(συμπαντικό) νόμο.
Η
μουσική για τους αρχαίους Έλληνες, είχε
ευρύτερη έννοια: αποτελούσε αδιάσπαστη
ενότητα λόγου, ήχου και κίνησης και
χαρακτήριζε την ζωή τους, σε όλες τις
εκδηλώσεις τους.
Το
ήθος, κύριο χαρακτηριστικό και νόμος
απαράβατος, όριζε και εν πολλοίς καθόριζε
τις πράξεις και τους λογισμούς τους.
Η
έννοια του ήθους, ταυτόσημη με το μέτρον
και το θεμιτόν, που για τους Έλληνες,
απέρρεαν από την τάξη του σύμπαντος,
ήταν απόλυτα συνδεδεμένη με τη μουσική
τους έκφραση.
«Η
μουσική είναι η εικόνα της ουράνιας
αρμονίας» (Πυθαγόρας)
Γιάννης
Ζουγανέλης
Από
τον πρώτο ελληνικό δίσκο για τuba -1988- Γ.
Ζουγανέλης-
ΠΑΙΖΟΥΝ
ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΟΙ :
ΤΙΝΑ
ΔΕΣΥΛΛΑ -ΟΜΠΟΕ-ΚΟΡ ΑΓΓΛΕ-
ΣΠΥΡΟΣ
ΜΟΥΡΙΚΗΣ - ΚΛΑΡΙΝΕΤΟ-
ΜΙΚΑΕΛΑ
ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ - ΒΙΟΛΙ-
ΚΛΑΙΡ
ΝΤΕΜΕΝΕΛΕΡ - ΒΙΟΛΟΝΤΣΈΛΟ-
ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΔΕΣΥΛΛΑΣ - ΚΡΟΥΣΤΆ-
FOTO:
Από
την εκδήλωση: «Ελλάδα διεθνές σχολείο
πολιτισμού»
με
τον ακαδημαϊκό Γιώργο Παύλου και τον
Θέμη
Ροδαμίτη.
Μουσική
- Αυτοσχεδιασμοί:
Μιχάλης
Καραβασίλης - Λύρα του Απόλλωνα-
Και
η μουσική παρέα με:
Κατερίνα
Τσιρίδου
Νίκο
Πρωτόπαπα
Γιώργο
Στογιώργη
Θανάση
Πάνου
Θέατρο
“Βασίλης Γεωργιάδης”
-Ξυλόκαστρο-
Επιμέλεια-οπτικοποιήση:
Θανάσης Πάνου
ΓΙΑΝΝΗΣ
ΖΟΥΓΑΝΕΛΗΣ
Ο
Γιάννης Ζουγανέλης ήταν μεγάλος,
αναγνωρισμένος καλλιτέχνης. Έκανε την
τούμπα σολιστικό όργανο, γράφτηκαν έργα
ειδικά γι’ αυτόν, συνεργάστηκε με
μεγάλες ορχήστρες και σπουδαίους
συνθέτες.
«Μελετώ οκτώ και δέκα
ώρες την ημέρα, ζαλίζομαι, γέρνω στην
τούμπα, ευτυχώς είναι μεγάλο το όργανο,
μπορώ να το αγκαλιάσω∙ κλείνουν τα
μάτια μου από την αδυναμία, αγαπώ αυτή
την αδυναμία, με κάνει πιο δυνατό από
τη δύναμή μου!»
ΓΙΑ TUBA,
ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΖΟΥΓΑΝΕΛΗ.
(εις μνήμην)
Το 2004 στις 31 Ιανουαρίου,
είχα την χαρά σε μια λογοτεχνική βραδιά
του φίλου ποιητή Αργύρη Χιώνη να συνυπάρξω
μουσικά με τον μεγάλο μουσικό και άνθρωπο
Γιάννη Ζουγανέλη. Ως μαέστρος η ευγενική
ματιά του οδήγησε τους αυτοσχεδιασμούς
από την TUBA του και
τα ξύλινα πνευστά μου σε παράλληλους
κόσμους με την ποίηση του Αργύρη Χιόνη.
Μια βραδιά που γέμισε τα τοπία της ψυχής
μας. Ο Ζουγανέλης στη βιβλιοθήκη που
είχε δημιουργήσει και κάνει δωρεά στην
΄ Ανω Αιγίρα , μου εξήγησε το ποίημα που
είχε γράψει για τον φίλο του ποιητή Νίκο
Καρούζο και το οποίο είχε αφηγηθεί στον
πρώτο Ελληνικό δίσκο για ΤUBA το
1988. Αιτία υπήρξε η λέξη «αμφιφλόξ» που
είχε παραδώσει αμφιθάλουσσα με την
ποίησή του ο Καρούζος.
Σε γράμμα μου,
του αφιέρωσα το ποίημα «για TUBA»
παιχνιδίζοντας μέσα στις 67 λέξεις του
«αμφι…» που μου είχε δωρίσει.
«Ο Αμφίγειος»
Μνήμη Γιάννη Ζουγανέλη
Μόνος είμαι και αμφικεάζω
την νόηση,
αμφιδεής, όταν αμφικνεφής
είναι η καθημερινότητά
μου.
Όμως,
όταν αμφιδέρκομαι όλη
την μαγεία
της ποιητικής θάλασσας
αμφικαθέργω στην ψυχή
μου αμφίαλος,
το αμφίτριτον φώς και
αμφιστένω
με μουσικούς φθόγγους
που αμφιχορεύουν ,
αμφιέλεκτοι σιμά μου
διότι είναι η ώρα που
αμφιφώς
μεσούντος του ήλιου
ως αμφηβατήρ και ως
αμφιφαής…
Μόνος είμαι και κόπτω
στα δυο την νόηση, γεμάτος φόβο, όταν
σκοτεινή είναι η καθημερινότητα. Όμως,
όταν περισκοπώ όλη την μαγεία της
ποιητικής θάλασσας περικλείω στην ψυχή
μου το υπό της θαλάσσης περιβαλλόμενο
, το διάτρητο φώς, και βογκίζω εκ βάθους
με μουσικούς φθόγγους που χορεύουν
πέριξ, ως τροχός σιμά μου. Είναι η ώρα
που ο ουρανός φωτίζεται από τα δυο
ουράνια σώματα, ήλιο και φεγγάρι.
Μεσούντος του ήλιου, ως υπερασπιστή
στην πέριξ του νεκρού μάχη για να μην
σκυλευτεί.