"στον Νίκο Καρούζο"

Γιάννης Ζουγανέλης "στον Νίκο Καρούζο"

.
Το 2004 στις 31 Ιανουαρίου, είχα την χαρά σε μια λογοτεχνική βραδιά του φίλου ποιητή Αργύρη Χιόνη να συνυπάρξω μουσικά με τον μεγάλο μουσικό και άνθρωπο Γιάννη Ζουγανέλη. Ως μαέστρος η ευγενική ματιά του οδήγησε τους αυτοσχεδιασμούς από την TUBA του και τα ξύλινα πνευστά μου σε παράλληλους κόσμους με την ποίηση του Αργύρη Χιόνη. Μια βραδιά που γέμισε τα τοπία της ψυχής μας. Ο Ζουγανέλης στη βιβλιοθήκη που είχε δημιουργήσει και κάνει δωρεά στην ΄Ανω Αιγίρα, μου εξήγησε το ποίημα που είχε γράψει για τον φίλο του ποιητή Νίκο Καρούζο και το οποίο είχε αφηγηθεί στον πρώτο Ελληνικό δίσκο για ΤUBA το 1988. Αιτία υπήρξε η λέξη «αμφιφλόξ» που είχε παραδώσει αμφιθάλουσσα με την ποίησή του ο Καρούζος. Σε γράμμα μου, του αφιέρωσα το ποίημα «για TUBA» παιχνιδίζοντας μέσα στις 67 λέξεις του «αμφι...» που μου είχε δωρίσει.

Ο πλησιόχωρος, γείτων.

ΓΙΑ TUBA, ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΖΟΥΓΑΝΕΛΗ. 

(εις μνήμην)

video

Η ποίηση του Καρούζου έχει χαρακτηρισθεί ως ΄΄φιλοσοφική, θρησκευτική, μυστική, μα δεν είναι τόσο η μεταφυσική διάσταση που τη διακρίνει, αλλά «μια υπαρξιακή πλησμονή, που τον ωθεί πέρα από τα όρια του εγώ, προς τη συγχώνευση με το αισθητό σύμπαν»

«ΑΠΟΛΕΛΥΣΑΙ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΣΟΥ»

Απολέλυσαι της ασθενείας σου
Νηστεύει η ψυχή μου από πάθη
και το σώμα μου ολόκληρο την ακολουθεί.
Οι απαραίτητες μόνο επιθυμίες -
και το κρανίο μου ολημερίς χώρος μετανοίας
όπου η προσευχή παίρνει το σχήμα θόλου.

Κύριε, ανήκα στους εχθρούς σου.
Συ εισαι όμως τώρα που δροσίζεις
το μέτωπό μου ως γλυκύτατη αύρα.
Εβαλες μέσα μου πένθος χαρωπό
και γύρω μου
όλα πια ζουν και λάμπουν.
Σηκώνεις την πέτρα - και το φίδι
φεύγει και χάνεται.
Απ' τήν ανατολή ως το βασίλεμμα του ήλιου
θυμάμαι πως είχες κάποτε σάρκα και οστά για μένα.
Η νύχτα καθώς την πρόσταξες απαλά με σκεπάζει
κι ο ύπνος - που άλλοτε έλεγα πως ο μανδύας του
με χίλια σκοτάδια είναι καμωμένος,
ο μικρός λυτρωτής, όπως άλλοτε έλεγα -
με παραδίδει ταπεινά στα χέρια σου...
Με τη χάρη σου ζω την πρώτη λύτρωσή μου.

video

Στὸν Ἠλία Πετροπουλο
,,,
1. Νὰ μὴν εἰρηνεύεις ἀνώφελα.
2. Νὰ μὴν πολεμᾶς ἐπίσης ἀνώφελα.
3. Ν’ ἀγαπᾶς τὸν ἥλιο,
μὰ ὄχι σὰν θεότητα.
4. Ν’ ἀποστρέφεσαι
τὴ σελήνη σὰν ἔδαφος.
5. Νὰ πηγαίνεις καμιὰ φορά στὴν ἐκκλησία,
δὲ χάνεις τίποτα.
6. Νὰ θυμᾶσαι λιγάκι τὸ θάνατο, μὰ ὄχι σὰν θάνατο.
7. Νὰ βλέπεις τὴ ματαιότητα
καὶ τῆς ἰδέας τῆς ματαιότητας.
8. Νὰ λὲς ἕλληνας
καὶ νὰ νιώθεις ἄλλην ὀμορφιά,
νὰ μὴ νιώθεις ἑλληνικότητα.
9. Νὰ γράφεις ἀγαπώντας τὸ ἄγραφο.
10. Νὰ στοχάζεσαι
πέρ’ ἀπ’ τοὺς στοχασμούς σου.
11. Νὰ μὴν ξεχνᾶς τὴν ὕπαρξη τοῦ Ἀνύπαρχτου.
12. Νά τὰ διαβάζεις κάθε μέρα τοῦτα.

                                   video

Στὴν ὕλη εἰσχώρησα οὐρλιάζοντας

Δυὸ θάλασσες μὲ κυνηγοῦν: ἡ ζωὴ καὶ ὁ θάνατος
δυὸ ρεύματα π᾿ ἀνάθεματα στὴν καρδιὰ μου...
Ψάχνω γιὰ νὰ βρῶ μέσ᾿ στὸ σκυλοπιωμένο κεφάλι μου
δεύτερη κτητικὰ ἀντωνυμία
δὲ βρίσκω - νοημοσύνη. Δὲ μαρμάρωσα τίποτα
Νὰ παίζουμε τοὺς ἀνέμους
νὰ παίζουμε γλυκὰ τοὺς κολασμένους
Τί βρέφος ἠδυνόμενο τὸ ποίημα
κι ὁ φουκαριάρης ὁ Ἰησοῦς
μ᾿ ἕνα πορτοκαλένιο σωβρακάκι
κρεμιέται κάθε χρόνο στὰ ἔαρα
Ἡ τέχνη μας ἡ φριχτότερη τοῦ ἐγὼ μεταμφίεση.

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Ο Νίκος Καρούζος γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1926 και πέθανε στην Αθήνα το 1990. 

Θεωρείται ένας από τους πρώτιστους Έλληνες ποιητές του 20ου αιώνα. Σπούδασε νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. 

Τα πρώτα ποιήματά του εμφανίστηκαν το 1949, και μεταξύ 1954 και 1990 δημοσίευσε περισσότερες από είκοσι συλλογές. 

Έλαβε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης δύο φορές, το 1972 και το 1988. Το 1993 καθώς και το 2000 διοργανώθηκαν συμπόσια για τον Νίκο Καρούζο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Έργα του που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις "Ίκαρος": "Νεολιθική νυχτωδία στην Κρονστάνδη", "Ερυθρογράφος", "Θρίαμβος χρόνου", "Τα ποιήματα Ι", "Πεζά κείμενα", "Ευρέσεις από κυανό κοβάλτιο", "Μνημόσυνο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη", "Τα ποιήματα ΙΙ", "Φαρέτριον", "Μεταφυσικές εντυπώσεις απ τη ζωή ως το θέατρο", "Μετέωρα οι βαχοκορφές των αγγέλων".

Για τον Καρούζο το γνωστικό, ψυχικό και θεολογικό κέντρο του ανθρώπου δεν είναι ο νους αλλά η καρδιά, το στήθος. Έτσι γύρω στο 1980 γράφει: "Η γραπτή ποίηση σωριάστηκε στο στήθος μου σαν ένα τίποτε". "Θα περάσουν από πάνω μας όλοι οι τροχοί. Στο τέλος τα όνειρά μας θα μας σώσουν". "Τραγουδώ τους πεσμένους προπάτορες. Είμαι των άστρων ο σκύλος. Με τα μάτια κοιτάζω ψηλά, με τα χέρια γιορτάζω τη λάσπη". "Η ύλη είναι πολύ αξιοσέβαστη υπόθεση. Εγώ είμαι υλιστής, αλλά όχι με την έννοια της υλοφροσύνης (μανία προσκολήσεως στα υλικά αγαθά), ωσάν ευλαβικός υλιστής απέναντι στην ύλη, νομίζω ότι με όλο μου το πνευματικό έργο, έχω πλέξει το εγκώμιο της ύλης". "Η ζωή δεν υπάρχει για να επαληθεύσει θεωρίες. Οι θεωρίες υπάρχουν για να ενισχύσουν τη ζωή έστω και με τα λάθη τους προς το καλύτερο". "Ο ποιητής είναι θεοσταγής" (δηλαδή στάζει θεότητα). "Θα με διαβάζει ο 'γυαλάκιας' του μέλλοντος, αυτός που τώρα παίζει στην αλάνα της γειτονιάς του". 

"Ο ποιητής περισσεύει. 

Αν κάτσεις να κάνεις το παζλ της ανθρώπινης καθημερινότητας η πίστη μένει απ' έξω. Μ' έχουν κάνει να αισθάνομαι περιττός. Είναι ζήτημα του πολιτισμού. Ο δυτικός πολιτισμός είναι μια ανιαρή ρητορία γύρω από το πνεύμα, που δεν είναι η ασιατική πλευρά και γι' αυτό βαθύτερα πνευματική. Γι' αυτό και η στροφή στην ασιατική σκέψη δεν είναι τυχαία, ιδιαίτερα της νεολαίας στην ασιατική σκέψη και βέβαια στην εσωτερική σκέψη της Ορθοδοξίας που ταιριάζει προς την ασιατική σκέψη".

ΕΚΤΩΡ ΚΑΚΝΑΒΑΤΟΣ 'ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟ ΔΕΡΑΣ ΠΑΝΤΑ Η ΠΟΙΗΣΗ"

video

Κι αν ακόμη το νόημα είναι του βυθού
ο αυτάρκης πυρόλιθος του ονείρου...
μόνο εσύ ω ποίηση έμεινε να φέγγεις
μέσα από βράχο διάφανο το μόνο πλοίο
Γιατί άλλο από το παραλήρημα δεν σου μεινε φυσίγγι
δεν έχει άλλη εκβλάστηση από τη φλέβα σου
που πλημμυράει την πολιτεία συρίζοντας ως τον ενδότοιχο
σφαγμένη εντός σου μια ερώτηση δε λέει να σωπάσει
ανατέλλει δύει εντάφια πλησιφαής
με φεγγάρια χαίνει με παλίρροιες
όπως απλώνει στα ορυκτά το έκζεμα του πλανήτη
κι από τη βολή του πρόγονου δε σβήνει η ηχώ
Πιο κορυφαίο σπόνδυλο απ τη σιωπή δεν έχεις
χαράδρα η μνήμη μάγμα απέραντο η οργή

ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟ ΔΕΡΑΣ ΠΑΝΤΑ Η ΠΟΙΗΣΗ 

σπουδή στο γνώθι σαυτόν των ποιητών

ΕΚΤΩΡ ΚΑΚΝΑΒΑΤΟΣ

η κλίμακα του λίθου

....

“Γυναίκα του διαβόλου, «“the psychoanalyst”

Όταν οι άνθρωποι καταπιέζονται και νοιώθουν ότι δυστυχούν, η βία γίνεται ψυχολογική ανάγκη. Και η βία συνήθως συνδέεται με το σεξ, ιδιαίτερα σε πουριτανικές και καταπιεστικές ηθικά κοινωνίες. Ένα βρώμικο κουρέλι βουτηγμένο σε σεξουαλικές-σαδιστικές φαντασιώσεις πνίγει τις φωνές και ανοίγει έτσι η ομολογία της καλά κρυμμένης φύσης. Μοναχικοί άνδρες, που βλέπουν ειδήσεις για σεξουαλικά εγκλήματα αποφασίζουν τελικά πως αξίζει να ριψοκινδυνέψουν. 

Με τον ίδιο τρόπο, μοναχικές, βαριεστημένες γυναίκες που ζουν περιορισμένες και χωρίς ανέσεις ζωές, ή γυναίκες με άνδρες χωρίς φαντασία, βρίσκουν τις φρικιαστικές ταινίες για συνουσία με δαίμονες τρομαχτικές μα όλο και πιο γοητευτικές. Και επειδή πιστεύουν πως η γη είναι γεμάτη άνδρες-γουρούνια και ο αέρας είναι ασφυκτικά γεμάτος αόρατους δαίμονες, δεν θα περάσει πολύς καιρός πριν πειστούν πως οι μάγισσες υπάρχουν και είναι γνωστές στο διάβολο. Ένα σεξουαλικό, στέρησης όνειρο θα το επιβεβαιώσει.

Η ιδιομορφία της ανθρώπινης φαντασίας, πως όταν της αρνούνται την ενεργητική δημιουργική έκφραση αναζητεί κάθε ισχυρό ερέθισμα, όσο τρομαχτικό ή αρνητικό κι αν είναι προκαλεί υστερία. Ο ανθρώπινος νους διψάει για κίνηση.

Μετά τα συνεχόμενα σεξουαλικά όνειρα, για την .ασθενή Χ5, υπάρχουν όλες αυτές οι προϋποθέσεις. Στην σημερινή συνεδρία έγινε ολοφάνερο ότι οι μαζοχιστικές τάσεις και η σεξουαλική διαστροφή της έχουν διογκωθεί επικίνδυνα υπέρμετρα. Χθες, Ο διάβολος ήρθε στο όνειρό της κραδαίνοντας το μαστίγιό του στο αέρα και την βίασε με το γεμάτο λέπια πέος του με πόνους φρικτούς σαν την γέννα αλλά ταυτόχρονα απερίγραπτα ηδονικούς.

Η ερωτική ανία άφησε το νου της να γεμίσει αχρησιμοποίητη σεξουαλική ενέργεια που της προκαλεί ένα οδυνηρό συναίσθημα σαν παραγεμισμένη κύστη. Οι ηθικές αναστολές της πάγωσαν . Η επιθυμία για έντονα αισθήματα, αυτή η βασικότερη ανθρώπινη ψυχολογική ανάγκη μετασχηματίστηκε σε ένα είδος πανικού. Η ενοχή, η κατακραυγή και η αθλιότητα είναι προτιμότερες από την ανία. Και¨αυτή η γυναικεία, η νοικοκυρίστικη θρησκεία με απαγορεύσεις και “μη” της προκάλεσε μεγάλο κακό. Η τυφλή πίστη και ο τρόμος για τιμωρίες και βασανισμούς στην άλλη ζωή είχαν σαν αποτέλεσμα να αυξήσουν την κυριαρχία του διαβόλου στην φαντασία της.

Αυτό που λαχταράει ο νους της είναι η αίσθηση της απεραντοσύνης και του έρωτα, άλλων χρόνων, άλλων τόπων, άλλου νοήματος.

Είναι αλήθεια, πως έχω να αντιμετωπίσω έναν πολύ δύσκολο ασθενή. Αύριο θα μου φέρει τον κατάλογο με τις πράξεις που την διέταξε ο διάβολος να κάνει. Ελπίζω να μην είμαι από τους πρώτους στη σειρά.

«“the psychoanalyst” (απόσπασμα)

Ένας διάσημος ψυχαναλυτής, χάνει συνεχώς τον έρωτα στην προσωπική του ζωή.

Μετά την τελευταία σχέση του συνειδητοποιεί ότι οι γνώσεις του, έφερναν συνεχώς το αντίθετο αποτέλεσμα. Αποφασίζει να αλλάξει .

Να κάνει πλέον , ακριβώς τα αντίθετα .

Η νέα σχέση του είναι απροσδόκητα ενδιαφέρουσα.

Τρείς διαφορετικές ιστορίες, από τρείς συγγραφείς για τον ίδιο ψυχαναλυτή.
…

Δήμος Στάμος, Θανάσης Πάνου, Paul Ezer.

video