Το αρχείο «οπτικής ποίησης» Ελλήνων και Ξένων Λογοτεχνών, είναι ένα Project που αφορά την ποίηση-λογοτεχνία και τα εικαστικά γενικότερα. Έχουν δημιουργηθεί περισσότερα από 500 videos οπτικοποιημένης ποίησης,προβάλλονται σε λογοτεχνικές παρουσιάσεις και συμμετέχουν στα δρώμενα του Athens Art International Arts Festival και του international Film Poetry Festival (Τhe Institute for Experimental Arts).
Δεν
έχει σημασία ότι δεν σε είχα
Δεν έχει
σημασία ότι δεν σε έβλεπα
σε
περίμενα,
πριν σε κοιτάξω,πριν σε
φανταστώ.
Σε έψαχνα σε όλους τους
δρόμους,
ακόμη και στο σύμπαν σε
γύρευα,
διαπερνώντας με τα μάτια μου
όλους τους γαλαξίες.
Κανένα
τηλεσκόπιο,όσο δυνατό κι'αν είναι
δεν
θα μπορέσει να φτάσει τόσο πίσω στον
χρόνο.
Μόνο το φως με οδηγούσε,
καβαλάρη
λαμπρό πάνω στην ταχύτητά του,
ηνίοχο
της αυγής,αδάμαστο θηρευτή της
διαύγειας,
τολμητή αγέρωχο του μεγάλου
Ωκεανού.
Ο Ωκεανός δεν είναι
θάλασσα,μήτε νερά,
είναι το αφανέρωτο
απαύγασμα της νιότης,
ο ακαταμάχητος
σύντροφος του Αιθέρος
η μυστική
συνουσία της πεμτουσίας.
Σε ήθελα
ολόκληρη σαν ένα εξαίσιο Άπαν,
που
κατέκλυζε το μέσα μου από τότε που
γεννήθηκα,
και πιο πριν ακόμη,
τότε
που έτρεχα στα στοιχεία και στα κύτταρα
της μνήμης.
Σήμερα δεν θα σε
ρωτήσω,δεν θα σε ακουμπήσω,
δεν θα
δοκιμάσω την αφή των χεριών μου
ούτε
την όραση των ονείρων μου,
δεν θα κάνω
καμία προσπάθεια,καμία δοκιμή.
Θέλω
μόνο να νιώσω την πνοή των ανέμων σου
τις
αντανακλάσεις ενός μακρινού άστρου
το
αόρατο σώμα σου.
Πόσο σε έψαξα
αλήθεια,πόσο σε γύρεψα,
είσαι Φως
σταθερό και ακίνητο
σε ένα κέντρο
που ποτέ δεν διστάζει
στο θορυβώδες
σώμα της φλόγας που τρέμει.
Ένας
ήλιος ηλίων πάντα παρών και ασφαλής
χωρίς
φωνή μα με διακριτικότητα,
ένα
ανοιχτό στήθος γυναίκας
που περιμένει
γαλήνια το παιδί της να βυζάξει.
Αυτό
που σου ζητώ,είναι ακριβώς αυτό που
είσαι,
ψυχή της ψυχής μου,αίμα του
αίματός μου.
Είσαι ότι είναι μέσα
μου,οι φλέβες και τα σπλάχνα μου,
η
λίμνη της Αχερούσιας προσμονής μου.
Μέχρι
να πεθάνω,θα σε γυρεύω αλήθεια,
όπως
ο σκελετός το βαθύ μυστικό της ύπαρξής
του
όπως τα όμορφα κωδωνοστάσια τις
εσπερινές καμπάνες
όπως οι γκρεμισμένοι
ναοί τις μυσταγωγίες τους.
Η γη
θα με δει,ψιθυρίζοντας τα παμπάλαια
μυστικά της
ο Ουρανός θα μου αποκαλύψει
το μέγεθός σου
τα μυστήρια της χαράς
και της θλίψης
χωρίς μάτια,χωρίς
σάρκα,παρά μόνον με παρουσία.
Αυτό
που σου ζητώ τώρα,Αλήθεια,
είναι να
μην με λησμονήσεις,να μην αποδράσεις,
από
το τρένο της έλλειψης και της απουσίας
που
τρέχει στις ράγες του είναι μου χωρίς
επιβάτες.
Εγώ είμαι Αλήθεια,
ο
ιδιοκτήτης των ερωτήσεων,
της
αμφισβήτησης ο νέος κουβαλητής,
ο
περαστικός διαβάτης της ακτημοσύνης,
αυτός
που δεν θα αποδράσει σαν σκύλος
δαρμένος
από το σκληρό αφεντικό της
άγνοιας.
Η έλλειψή σου δεν με
τρομάζει,
παρά μόνον η μακρινή ψυχή
της αιώνιας απουσίας σου.
Όσοι
δεν είναι εξοικειωμένοι με τα
αριστουργηματικά έργα του αλλά και όσοι
είναι, πάντα αιφνιδιάζονται με τις νέες
συγκινήσεις που προσφέρουν. Ο Ιάννης
Ξενάκης -ο πρωτοπόρος «νεοπυθαγορειος»
όπως έχει χαρακτηριστεί-αποτελεί
ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης ως ο κύριος
δημιουργός που συνδυάζει με οπτικά
ερεθίσματα την εικόνα, τον λόγο, την
κίνηση, τη μουσική και γενικά τον ήχο
σε συνάφεια με την εικαστική πλέον χρήση
της τεχνολογίας, αυτό που ανέφερε
κα
ι ο ίδιος, με τον όρο «πολύτοπα» (Ο
όρος έχει και μαθηματική σημασία,
λειτουργώντας ως αναφορά στα πολύτοπα
της ευκλείδειας γεωμετρίας.
Η
εικαστική εργασία μου είχε ως αρχική
πηγή έμπνευσης την επαφή μου στην αρχή
της δεκαετίας του ΄80 με τα «Πιθοπρακτά»
στα οποία ο Ι. Ξενάκης εφάρμοσε νόμους
της θερμοδυναμικής που περιγράφουν τη
συμπεριφορά ενός αερίου κάτω από
συγκεκριμένες συνθήκες (κατανομή
Maxwell-Boltzmann), αντιστοιχώντας παραμέτρους
της μουσικής με τη συμπεριφορά των
μορίων ενός αερίου. Οι πρώτες τεχνικές
με υδατοχρώματα, στην πορεία
μετασχηματίστηκαν μέσω της εικαστικής
τεχνολογίας με την «ποιητική»
λεπτότητα που επιτρέπει να πειραματιστείς
ελεύθερα.
Εκτός
από την Oresteïa, έχουν δημιουργηθεί τα
έργα «Diamorphoses» " Andromeda" και
"Terretektorh" ενώ ακολουθούν
τα έργα, "Dmaathen" (for oboe and percussion) και
«Psappha» *(για solo percussion, performed by Ying-Hsueh Chen)
(Ο Ξενάκης δημιουργεί έναν ήχο-κόσμο με το έργο του να συνδυάζει το βίαιο θόρυβο από αεριωθούμενες μηχανές, τρένα και σεισμικές δονήσεις)
Iannis Xenakis
compostion Diamorphoses for 2-track tape & at least 4 loudspeakers.
Taken from the Adventures In Sound compilation on EL Records.
The sound-world Xenakis designed for this work combines the violent noises of jet engines, trains, and an earthquake with high bell-like sounds. The contrasting character of these sonic layers interacts with shifting densities and successions of events to produce a complex, yet balanced form. The equilibrium of high, sharply defined sounds and low, continuous ones is made manifest in the overall architecture; the outer passages are dominated by the roaring, sustained sounds framing a central section of more discontinuous, shifting textures of bells and many other sonorities.
"
Andromeda"
Iannis
Xenakis Voyage Absolu des Unari vers Andomede-1989 (2/2)
video
"
Andromeda"
(Το
τελευταίο έργο που δημιούργησε με το
σύστημα της Πολυαγωγίας (UPIC). Ο τίτλος
παραπέμπει σε ένα φαντασιακό ταξίδι
στον άγνωστο χώρο, ενός χαρταετού προς
το γαλαξία της Ανδρομέδας.
This
is the last work made with the Upic system.
The
title suggest the imaginary space trip of a kite toward the galaxy of
Andromeda.
The
piece consist of various episodes while the kite crosses the stars.
es
la última obra que xenakis realizó con el Sistema de composición
gráfico Upic ( Unidad Poliagógica de Informática del CEMAMu) El
título refiere, siguiendo especialista griego Nikolas Valsamakis, a
un imaginario viaje espacial de un cometa hacia la galaxia de
Andrómeda. La obra consta de varios episodios que "narran"
el viaje del cometa a través de las estrellas.
Η
σύγχρονη επιστημονική θεωρία των
«μεγάλων αριθμών», εστιάζεται στη λογική
αρχή, ότι όσο πιο πολλά είναι κάποια
φαινόμενα, τόσο περισσότερο τείνουν σε
κάποιο συγκεκριμένο στόχο. Όσο πιο
ανοικτό «βλέμμα» έχει ο δημιουργός και
ως προς τα άλλα είδη εικαστικής, ηχητικής,
κινητικής και γραπτής δημιουργίας τόσο
πιο ουσιαστικά πλησιάζει το κέντρο της
έκφρασης που ως ενιαίο σύνολο των
ανθρώπινων αισθημάτων ,προσφέρει
διαφορετικές τεχνικές προσέγγισης. Το
θρόισμα των φύλλων ενός δέντρου, η
οχλοβοή μιας διαδήλωσης, το τερέτισμα
των τζιτζικιών και οποιοδήποτε φυσικό
ερέθισμα μετατρέπεται σε εικαστική
δημιουργία.
Ο
Ιάννης Ξενάκης μέσω της Πολυαγώγιας,
δημιούργησε έτσι, μια εκπληκτική σύνθεση
«ηχητικών μαζών», «συμπάντων» ή
«γαλαξιών». Ο Ιάννης Ξενάκης
(IannisXenakis,1922-2001)
υπήρξε ο σημαντικότερος πρωτοπόρος της
Πολυαγωγίας, αναπτύσσοντας συνθετικές
μεθόδους συσχέτισης των τεχνών, μουσικής
και μαθηματικής μεθοδολογίας (μέσω της
χρήσης μοντέλων από τη θεωρία των
συνόλων, τη θεωρία των πιθανοτήτων, τη
θερμοδυναμική, τη Χρυσή Τομή, την
ακολουθία Φιμπονάτσι κ.ά).
Δημιούργησε
νέους όρους στο σύγχρονο αίτημα ενότητας
επιστήμης και τέχνης με υπόβαθρο την
φιλοσοφία (κυρίως τον Πλάτωνα) και τα
μαθηματικά μοντέλα και δικαίως
χαρακτηρίστηκε ως «νεοπυθαγόρειος».
Με το έργο του «Μεταστάσεις-για 61
όργανα-1955) έδωσε μια νέα διέξοδο στη
σειραική και μετασειραική μουσική, ενώ
οι άλλοι δημιουργοί μετά τον Β΄Παγκόσμιο
πόλεμο είχαν στραφεί στον μεταμοντερνισμό
(εμμένοντας στην τονικότητα και
αναμιγνύοντας παλιά και νέα ύφη, «σοβαρή»
και «δημοφιλή» μουσική). Όπως όμως, οι
περισσότεροι νεωτεριστές–επαναστάτες,
αντιμετώπισε μεγάλη κριτική σε σημείο
να θεωρηθεί εχθρός για την επικρατούσα
σταθερή πολιτιστική τάξη της εποχής
του.
Μάλιστα ο Γάλλος Πιέρ Μπουλέζ και
ο γερμανός Καρλχάιντς Στοκχάουζεν, το
βαρύ πυροβολικό της ευρωπαϊκής μουσικής
πρωτοπορίας, τον χαρακτήρισαν «ηλίθιο»
μετά την έντονη κριτική που άσκησε
με το κείμενό του «Η κρίση της σειραϊκής
μουσικής».
Στα
«Πιθοπρακτά» που ακολούθησαν εφάρμοσε
νόμους της θερμοδυναμικής που περιγράφουν
τη συμπεριφορά ενός αερίου κάτω από
συγκεκριμένες συνθήκες
(κατανομή Maxwell-Boltzmann),
αντιστοιχώντας παραμέτρους της μουσικής
με τη συμπεριφορά των μορίων ενός αερίου.
Ο
Ιάννης Ξενάκης, ο μεγάλος αυτός πρωτοπόρος
απέκτησε φανατικούς θαυμαστές αλλά και
επικριτές ακόμη και στους εκτελεστές
των έργων του γιατί απαιτούσαν
υπερβολική δεξιοτεχνία!
Σήμερα,
ειδικά διαμορφωμένοι χώροι σε όλο τον
κόσμο, φιλοξενούν πολυμεσικές εγκαταστάσεις
στις οποίες ο δημιουργός συνδυάζει
με οπτικά ερεθίσματα την εικόνα, τον
λόγο, την κίνηση, τη μουσική και γενικά
τον ήχο, με την εικαστική πλέον χρήση
της τεχνολογίας, αυτό που ανέφερε
ο Ξενάκης, με τον όρο «πολύτοπα»
(Ο όρος
έχει και μαθηματική σημασία, λειτουργώντας
ως αναφορά στα πολύτοπα της ευκλείδειας
γεωμετρίας
